Trafik Kazası Tazminatlarında Maluliyet Raporu ile Sigorta Şirketine Zorunlu Başvuru Süreci

1-) Genel Olarak Sigorta Şirketine Başvuru Zorunluluğu

Trafik kazalarından kaynaklanan tazminatlar için Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. maddesi ile ilgili 26.04.2016 tarihinde düzenlemeye gidilmiş ve kanun maddesinin içeriği değiştirilmiştir. Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. Maddesi değişikliğe uğramadan önce zarar görene bir takım seçimlik hak yetkisi tanımaktaydı. Bu değişiklikten önce; zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinden kaynaklı bir uyuşmazlık olduğunda, sigorta şirketi ile bir görüşme oluşturmadan ve iletişime geçilmeden direkt olarak zararın giderilmesi için tazminat davası açılabilmekteydi. Zarar görene, zorunlu mali sorumluluk sigortasında sayılan sınırlar dahilinde, doğrudan dava açma hakkı tanınıyordu. Zarar gören dilerse sigorta şirketiyle uzlaşmayı tercih edebilirken, dilerse de zararın tazmini için doğrudan dava açabilmekteydi. 26.4.2016 tarihinde yapılan değişiklik ve düzenleme ile; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanun’un (KTK) 97. Maddesinde, zarar görenlerin dava açmadan önce ilgili sigorta şirketine, meydana gelen zarar ile ilgili başvuru yapması şartı getirilmiştir. Dava şartı haline gelen önce sigorta şirketine başvurma zorunluluğu ile zarar gören; zararının tazmini için sigorta şirketine başvurmaksızın doğrudan tazminat davası açması halinde davanın; dava şartı eksikliği sebebiyle usulden reddi gerekecektir. Söz konusu değişikliğe ilişkin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’nin 04.05.2017 tarih, 2017/645 E. ve 2017/464K. sayılı kararı sigorta şirketlerine başvurunun dava açmaktaki dava şartı olduğuna dair kararı şu şekildedir; “...Dava, trafik kazası sonucu meydana gelen yaralanma nedeniyle uğranılan maddi zararın tazmini istemine ilişkin olup, araç sürücüsü diğer davalı İ. Y. hakkındaki davaya devam edilmesi gerekirken anılan davalı için de davalı sigorta şirketi için getirilen düzenlemeye dayalı olarak davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi doğru olmadığından yazılı şekilde yanılgılı değerlendirmeye dayalı olarak verilen karar yerinde görülmemiştir”.

Sigorta şirketi tarafından karşılanacak olan kalemlerin kapsamı ise şu şekilde belirtilmiştir; “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının KTK çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır”. Sigorta şirketi tarafından karşılanacak olan kalemlerin kapsamı şu şekilde sıranalabilir; Sağlık giderlerinin teminatı, Maddi zararların teminatı, Sakatlığın sürekli olmasının teminatı, Ölüm halinde destekten yoksun kalma teminatı, kalemleri şeklinde sayılabilir. Maddi zararların teminatı kapsamına; zarar gören üzerinde maddi olarak ortaya çıkan zararlardır. Trafik kazası sebebiyle zarar gören üzerinde tüm tedavi giderlerini içeren teminat kalemi Sağlık giderleri teminatıdır. Trafik kazası sebebiyle zarar görende meydana gelen sakatlığın sürekli olması halinde ileride ekonomik olarak uğrayacağı maddi zararların karşılanabilmesi üzerine belirlenen teminat ise Sürekli sakatlık teminatıdır.

Son kalem olan Destekten Yoksun Kalma (ölüm) teminatı ise üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere belirlenecek tazminattır. Manevi tazminat talepleri ise teminat dışında kalan haller sınırlarında tanımlanmıştır. Dolayısıyla, talep edilebilecek manevi tazminat talepleri, bu kapsamda bir teminat mevcut ise isteğe bağlı mali mesuliyet sigortasınca karşılanabilecektir.

2-) Sigorta Şirketlerine Başvuru Zorunluluğunda Süreç; Yukarıda açıklanmış olan söz konusu değişikliğin getirilmesinin nedeni tarafların dava sürecine gelmeden anlaşmasını ve mahkemelerdeki dava yoğunluğunun azaltılması amaçlanmıştır. Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında sayılan kalemler sınırları içerisinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması zorunludur. Sigorta şirketlerinin tazmin yükümlülüğü kaza değil, ihbar tarihinden itibaren başlamakta olup sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması yahut cevabın zarar görenin taleplerini karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması halinde, zarar gören dava açabilmektedir.

3-) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartlarında Sigorta Kuruluşuna Başvuru Zorunluluğu

Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Meydana gelen bir kazada zararın önlenmesi veya azaltılması amacıyla, sigorta ettirenin yapacağı makul ve zorunlu masraflar teminat limitleri dahilinde sigortacı tarafından karşılanır.

4-)15 İş Günü Ardından Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru Süreci

5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu ile kurulmuş olan Tahkim Komisyonu, üye sigorta kuruluşları ile sigorta ettiren veya sigortadan menfaat sağlayan kişiler arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkları, bağımsız sigorta hakemleri aracılığıyla adil, tarafsız ve hızlı bir şekilde çözmeyi amaçlamaktadır. Şayet Tahkim Komisyonuna üye bir sigorta kuruluşu ile uyuşmazlık yaşarsanız öncelikle bu uyuşmazlığın çözümü için ilgili sigorta kuruluşuna başvurmanız gerekir eğer sigorta kuruluşunun başvurunuza cevaben gönderdiği nihai yazı, talebinizi karşılamadıysa veya sigorta şirkenden “15 iş günü” içinde yazılı bir cevap alamadıysanız sigorta kuruluşuna başvuruda bulunduğunuzu kanıtlayan belgeler ve iddanızın ispatın yarayacak diğer belgeler ile komisyona başvurabilirsiniz. Komisyonun başvurunuzu değerlendirmeye alabilmesi için Zorunlu Sigortalar hariç, uyuşmazlık konusu ilgili rizikonun ilgili kuruluşunun üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması gerekmektedir. Zorunlu sigortalarda ise kuruluşun komisyonumuza üye olup olmadığına bakılmaksızın, 18.04.2013 tarihinden sonra ortaya çıkan uyuşmazlıklar için Tahkim Komisyonuna başvuru yapabilirler.

Görüldüğü gibi 2918 Sayılı Kanunu'n 97.Maddesinde 15 gün olan Sigorta Kuruluşuna başvuru ve cevap bekleme süresi, Sigortacılık Kanunu'na dayanılarak Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılacak başvurularda 15 İş Günü olarak düzenlenmiştir.